De 'Oldenhof'

Roelof en Sanne Hofmans kregen op 27 oktober 1438 De Oldenhof (destijds de ‘Olde Hoff’ of ‘Olthovinghe’ genoemd) in erfpacht. Deze hoeve is de boerderij met de meest waardevolle historie van Wittelte, te vinden in de buurschap Noord links van de weg tussen Wittelte en Diever (het huidige Noordswegje 1). In de middeleeuwen werden boerenbedrijven in Wittelte en omstreken, zoals gezegd, in erfpacht gegeven aan de horige boeren.

Jaarlijks bezochten de bisschoppelijke afgevaardigden het Drentse land, niet alleen om hier de belastingen (penningen) te innen, maar ook om recht te spreken. Alle boerderijen in de omgeving werden vanuit De Oldenhof beheerd, dat daarmee een soort ‘administratiekantoor’ van het Domkapittel van Utrecht was. Bij de hoeve zal vast een zogenaamde ‘spieker’ gebouwd zijn, een voorraadschuur waarin voornamelijk graan werd opgeslagen.

De 'Oldenhove'.

Het kapittel van de kerk van Sint Pieter bezat in Drenthe verschillende horige hoeven, waaronder De Olde Hof in Wittelte. Alle boerderijen van Sint Pieter in Drenthe werden vanuit deze hof in Wittelte beheerd. Maar in 1439 nam het kapittel van Sint Pieter het zogenaamde Leemhuis in Uffelte als nieuwe hof en administratiecentrum in gebruik. Rond 1953 werden bij de bouw van en schuur ten Noordoosten van deWestenesch bij Wittelte aardewerkscherven uit de dertiende eeuw gevonden.

De vindplaats ligt vlak bij een kleine bewoningskern die we kennen als het ‘Noord’, nu de oostzijde van het Noordswegje. In deze kern staat een boerderij waarvan de datering, getuige een jaartal in één van de balken, teruggaat tot 1678. Op basis van de scherven is het verleidelijk te veronderstellen dat deze bewoningskern ook al in de Middeleeuwen bestond. Of we hier te maken hebben met een soort ‘Oldenwittelte’, is door gebrek aan verdere vondsten niet te zeggen.

Bronnen:
‘Wittelte na Witto’ (werkgroep historisch Wittelte & Jeannet Boverhof, 2004).
‘De landbouw in het kerspel Diever’ (Middeleeuwen-1612), door dr. W. Tijms in ‘Geschiedenis van Diever’, Zuidwolde 1992.
‘De historie en pre-historie van Diever in woord en beeld’, A. Mulder, Diever1975