De Eikenhorst

Nieuwe bestemming voor N.A.D.-kamp

In 1951 is grond verkocht voor de ‘De Eikenhorst’, het kamp voor sociale jeugdzorg.

Woensdag werd in het voormalig N.A.D.-kamp aan de Geeuwenbrug, thans in gebruik voor de heropvoeding van jeugdige politieke delinquenten, ter ere van de heropening van het kamp een feestavond gegeven geheel verzorgd door leiders en jongens van het kamp. In zijn openingswoord zei de commandant, de heer J.H.W. Volgts, dat velen zich lichtelijk huiverig voelen wanneer zij het woord ‘politieke delinquenten’ horen. Men moet zich daarbij wel bedenken dat deze jongens, van wie de oudste 22 jaar is, toen nauwelijks aansprakelijk waren te stellen voor wat door hen werd misdreven wanneer men bedenkt dat in het begin van den oorlog de oudste 17 jaar, de jongste 12 jaar oud was.

Niettemin is de herscholing en heropvoeding nodig, want eenmaal zullen deze jongens weer op de maatschappij worden losgelaten en zich weer moeten aanpassen. Hij deed daarom een beroep op de medewerking van de bevolking van deze gemeente om hem bij die taak te helpen.

Door de jongens werd een zeer gevarieerd programma ten beste gegeven, het geheel aaneengeregen door het spel van twee verdienstelijke clowns. Vooral de persiflage ‘Eulalia’, een opera, was waarlijk komisch. Na de pauze sprak burgemeester van de gemeente Diever nog enkele woorden. Hij herinnerde aan den tijd van het N.A.D.-kamp toen men min of meer afwijzend stond tegenover de bewoners van het kamp, maar hoe toen de huisdeuren werden geopend voor de jongelui toen men ervoer hoe zij het hun opgedragen werk met ijver en naar behoren verrichtten.

Spreker spoorde deze jongens aan hetzelfde te doen wanneer hun de kans geboden wordt. Ook na de pauzewerd het programma op verdienstelijke wijze voortgezet, waarvan we in het bijzonder ‘De inname van Breda’willen noemen. Al met al een geslaagde avond.

  • Dorpje apart
  • Moderne ideeën
  • Grote inspectie
1955. Kamp Eikenhorst.
1955. Kamp Eikenhorst. Ochtend apèl.

Bericht uit het Nieuwsblad van het Noorden van 17 septembert 1955.

De Eikenhorst is een prachtig gelegen kamp aan de rand van een bos in Geeuwenbrug, gemeente Diever. Het bestaat uit een aantal ingerichte barakken, die tezamen de volledige behuizing vormen voor 64 jongens en een leidersstaf van 18 jonge mannen en vrouwen. Het kamp heeft slaapkamers, leslokalen, een centrale keuken, een eetzaal, een badhuis, een ziekenzaaltje, twee kapellen en zelfs een pompstation voor waterwinning.

Het ressorteert onder de Dienst Vorming Buiten Schoolverband van het Departement van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen. De opzet van het kamp, dat reeds 7 of 8 jaar jongens herbergt, is: in te grijpen in het leven van die jongens, die juist in de tweede helft van hun leerplichtige periode door het eigen karakter, omstandigheden buiten hen in het gezin of op school zodanige moeilijkheden ondervinden, dat zij gevaar lopen sociaal te ontsporen.

De jongens zijn afkomstig uit alle delen van het land; het merendeel woont in de grote steden. Uitzending geschiedt practisch uitsluitend met toestemming van de ouders. Sommige jongens komen via de Medisch Opvoedvan de Dienst V.B.S. Er zijn in Nederland ongeveer 30 van deze kampen, de meisjes-internaten meegerekend.

1955. Kamp Eikenhorst. Groepswerk.
1955. Kamp Eikenhorst. Groepswerk.

Op De Eikenhorst wordt onder meer gewoon lager onderwijs gegeven, zij het op een speciale, dikwijls zeer originele, aangepaste manier. Twee gediplomeerde onderwijzers behoren tot de staf. Het spreekt echter vanzelf, dat aan nog veel andere facetten van de opvoeding intensief aandacht wordt geschonken. Zo is er ook een belangrijke scholing in handenarbeid, waarvoor twee speciale leerkrachten zijn aangewezen. Deze scholing is zowel op de practische als op de aesthetische ontwikkeling gericht.

Voorts zorgt een sportleider voor de lichamelijke opvoeding van de jongens. Bij de vorming van de jeugdige kampbewoners worden de ideeën van de moderne jeugdbeweging zoveel mogelijk in toepassing gebracht; Men zou dit werk kunnen zien als een vorm van jeugdzorg en van kinderbescherming. Het volkje van 64 jongens - dat is een omvang die constant wordt gehouden - is verdeeld in vier zogenaamde leefgroepen, elk bestaande uit 16 man. Deze leefgroepen, welke de tot de verbeelding van de leden sprekende namen hebben van Alaska, Transvaal, Peru en Klondike, zijn als het ware vier gezinnen die elk in hun eigen barak wonen, compleet met woonkamer, slaapzaal, wasgelegenheid en toiletten.

De groepen gebruiken de maaltijden echter in een gemeenschappelijke eetzaal. De indeling van de vier gezinnen wordt bij de lessen, de handenarbeid en de sport doorkruist door een andere indeling van vier groepen die gebaseerd is op aanleg, intelligentie en ontwikkeling. Deze groepen dragen respectievelijk de letters C, L, A en N, welke het woord „clan" (stam) vormen.

Zoals in elke gemeenschap is ook voor de Eikenhorsters het weekeinde telkens de feestelijke afsluiting van de week. De Zaterdagmorgen is echter nog een drukke corveemorgen, na afloop waarvan de grote inspectie plaats vindt van het hele kamp met alles wat er in en om is. Zaterdagsmiddags gaan de jongens het bos in, zwemmen, vissen, voetballen of cricket spelen, al naar de toestand van het weer. Het kamp heeft een voetbalveld, een volleybalveld en zelfs een eigen cricketpitch. Onlangs is met veel succes een driedaagse kam-Olympiade gehouden.

Zaterdagsavonds om de andere week komt de Delversraad bijeen, die zijn eigen voorzitter uit de jongens heeft gekozen. Dan vergaderen dus de Goudzoekers, Delvers, Vrienden en Manschappen. Hier is het vooral dat persoonlijk initiatief en grotere ontplooiing een kans krijgen. De Zondag wordt op De Eikenhorst door de jongens der verschillende godsdienstige richtingen religieus gevierd. Zowel de Protestants Christelijken als de Rooms Katholieken hebben hun eigen kapel, en de dominee en de pastoor behoren tot de vaste bezoekers van het kamp. Zij hebben veel persoonlijk contact met de bewoners.