Blokgooien

Blokgooien immaterieel erfgoed

Het spelletje blokgooien die nog wekelijks gespeeld wordt op het speelveldje aan de Dwarsdrift in Diever is door de Unesco erkend als immaterieel erfgoed. Blokgooien is een oeroud volksspelletje uit het Nedersaksisch taalgebied. Volgens overlevering is het spelletje in deze streken terecht gekomen door de Romeinen. De spelregels van het blokgooien zijn altijd doorgegeven van de ouders aan de kinderen. Men moet het niet vergelijken met klootschieten. Bij het blokgooien worden centen op een blok gelegd en gooi je raak, dan mag je de centen waarvan de beeltenis ‘munt’ boven ligt, behouden. Het gooien vindt plaats met een rond zwerfkeitje. Ze hebben veel benamingen voor het spel, zoals bolderen, klobbejagen, klobbegooien e.d. Zo komt het ook voor onder de naam van piksjitten in Friesland en kaaibakken in Groningen.

Bron: Meppeler Courant van 4 december 2015.

Anne Mulder vertelt

De oorsprong van het spel is niet na te gaan, maar al van oudsher is het hier bekend en al of niet frequent beoefend. En niet alleen hier, maar onder meer ook wel in omliggende plaatsen. Verder is het wel gedaan door woonwagenbewoners, die te Diever standplaats hadden ingenomen, en in strenge winters wel door schippers op de dichtgevroren Drentse Hoofdvaart, uit tijdverdrijf. Opmerkelijk voor Diever is, dat er gedurende meer dan 60 jaar op zon- en feestdagen, zowel ’s zomers als ’s winters, in de namiddag aan blokgooien wordt gedaan op een open terrein aan de rand van het bos nabij Diever.

Deze stipte regelmaat wordt slechts sporadisch verbroken als gevolg van de weersgesteldheid, zoals een laag sneeuw (hoewel dit soms nog wel werd weggeveegd), hevige regen, grote hitte, en dergelijke. Het is dus beslist geen seizoenspel. Waren er jaren bij waarin zelfs in twee groepen werd gespeeld, de laatste jaren is er sprake van één ploeg van 5 tot 12 mannen. Het is een dermate aantrekkelijk, opwindend en ook spectaculair spel, dat het niet alleen de deelnemers tot ware enthousiastelingen heeft gemaakt, doch ook bekijks trekt van enkele vaste toeschouwers, van toevallig passerende wandelaars en ’s zomers van toeristen en vakantiegangers.

Wie een kijkje neemt moet er echter steeds goed op bedacht zijn, dat vrijwel het gehele speelterrein voortdurend een ‘vuurlinie’ is. Sommige enthousiaste, goedbedoelende toeristen legden wel eens een dubbeltje of een kwartje op het blok zonder dat ze aan het spel deelnamen. Ze dachten daarmee het spel voor de spelers interessanter te maken. Het tegendeel is echter waar, voor het gevoel van de spelers is het echte spel daardoor bedorven.

Bron: Historische Vereniging Gemeente Diever, tekst van Anne Mulder.

Blokgooien om een cent

“Als ze der allemaole bint, binne wij met elf man”, zegt Koop Berlijn uit Dwingeloo. Hij en ouderen uit Diever en omgeving vermaken zich iedere maandag- en donderdagmiddag aan de Dwarsdrift in Diever met blokgooien, of ‘blokkiegooien’ zo ze het zelf noemen. Een oud volksspel dat vroeger op meer plaatsen in Nederland werd gespeeld. Met veel enthousiasme gooien de mannen met een bal naar een blok of de bol van de tegenstander. En dat allemaal voor een paar centen, maar ook een heleboel plezier. Hier en daar ziet men de belangstelling voor oude volksspelen terugkomen. Sporten als klootschieten, neutjesschieten, zwientietikken staan weer op de activiteitenprogramma’s. In Diever heeft men het blokgooien nieuw leven ingeblazen. Iedere maandag en donderdagmiddag wordt er op een locatie aan de Dwarsdrift (eerder op het parkeerterrein voor het Shakespearetheater en bij winterdag op camping ‘Diever’) gespeeld. De mannen trotseren daarbij de kou.